HISTORIA JEDNEGO NAGROBKA

Leżę tutaj, albowiem pochowano mnie 
W zaraniu życia. Mogłem być bankierem,
Rolnikiem, inżynierem, a może nawet księdzem,
Żyć długo, tworzyć dzieci, domy i fabryki,
A teraz umarłem i stałem się zapowiedzią
Wszystkiego, co się nie spełniło. Jak i ty, człowieku,
Który już długo żyjesz i stoisz nad moim
Przedwczesnym grobem.

E. L. Masters, Umarli ze Spoon River

Na starym cmentarzu w Wiązownicy na Krzeczowie/* zachował się fragment nagrobka Stanisława Braziewicza, z pamiątkową inskrypcją rodziców po stracie ukochanego syna Stanisława.

Pamiętam, że jeszcze w latach 70. XX w. na dwustopniowym postumencie z szarego piaskowca stała rzeźba anioła. Była to postać anioła-dziewczynki w przyklęku na poduszce, z rękoma złożonymi do modlitwy. Rzeźba anioła gdzieś się zapodziała, zdobi pewnie czyjś ogród odarta z delikatności znaczenia.

Stanisław Braziewicz zmarł 18 stycznia 1869 r., gdy miał zaledwie 2 lata i 9 miesięcy. Jego rodzicami byli Robert Braziewicz (1837−?), „rachmistrz i kasjer Dóbr Donacji Osieckiej w Dziękach” i Karolina z Dunin-Wąsowiczów (1837−?). Pobrali się w 1863 r. w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Tuczępach. Mieszkali w Pałacu Dzięki.

W Wiązownicy urodziło się im 4 dzieci: c. Maria Antonina (ur. 1864), s. Stanisław (ur. 1866), s. Kazimierz Franciszek (ur. 1870) i c. Lucyna (ur. 1873). Najstarsza córka Maria Antonina wyszła za mąż za wdowca Mariana Ropelewskiego (1853-1896) herbu Suchekomnaty, właściciela majątku Domaradzice w par. Szczeglice.

Pozycja społeczna Braziewiczów wśród oficjeli dworskich na Dziękach była bardzo wysoka. Przy chrzcie syna Stanisława w kościele rzymskokatolickim w Wiązownicy byli obecni Karol Zagleniczny (1829−1912), zarządca gorzelni w donacji osieckiej i Jan Chrzciciel Dębicki (1812-1894), posiadacz sołtysostwa wiązownickiego. Rodzicami chrzestnymi byli rzeczywisty radca stanu Aleksander Pietrow (1799-1867), wyznania prawosławnego i Teofila Gryglaszewska (1816−1891) – teściowa Karola Zaglenicznego, asystowali zaś Andrzej Zagleniczny (1806−1892), ojciec Karola i Aleksandra Pietrowa (1815-1883), dziedziczka dóbr donacji osieckiej, żona Aleksandra Pietrowa.

Stanisław urodził się 31 marca 1866 r., ale ze względu na „słabe zdrowie” wpisu do ksiąg cywilnych proboszcz dokonał dopiero w dniu chrztu, tj. 13 maja 1866 r.

---

/* – Historyczna nazwa to Krzeczów, a nie Skrzeczów, tak jak Secemin a nie Cecemin.

Rzeźba anioła na nagrobku Stanisława Braziewicza. Fot. J. Maraśkiewicz.